- Starostwo Powiatowe w Brzegu - https://brzeg-powiat.pl -

Przeżyć mogli tylko silni duchem

W Polsce obchodzimy rocznice wielu wydarzeń historycznych. Wszystkie są jednakowo ważne, jednak kilku kart naszej historii nigdy nie ma prawa okryć kurz zapomnienia. Wśród nich jest na pewno 75. rocznica masowych zsyłek Polaków na Sybir.

Zsyłek, które były wizytówką bestialstwa dwóch totalitaryzmów – niemieckiego narodowego socjalizmu i sowieckiego komunizmu. Podpisanie porozumienia Ribbentrop-Mołotow to początek eksterminacyjnej polityki zmierzającej do całkowitego zniszczenia narodu polskiego, a w szczególności polskiej inteligencji. Pierwsze deportacje (10 II 1940r.) objęły 220 tysięcy ludzi. Przewożeni w głąb Rosji w bydlęcych wagonach, w zimnie, głodni i dręczeni przez NKWD trafili na „nieludzką ziemię” gdzie dorośli byli poddawani katorżniczej pracy, a dzieci często lądowały w sierocińcach. Tam zmieniano im imiona i nazwiska, aby asymilowały się z lokalnym społeczeństwem. W czasie czterokrotnej deportacji Polaków na Sybir trafiło tam ok 1,5 miliona polskich obywateli. Niektóre z tych osób przebywały na Syberii i w Kazachstanie jeszcze kilka lat po zakończeniu II Wojny Światowej. Zesłańcy wracali zdziesiątkowani ale nigdy się nie poddali, w ich powrocie pomagali członkowie Związku Patriotów Polskich. Trzeba podkreślić, że nawet w obliczu głodu, zimna i chorób, Polacy pomagali sobie wzajemnie przetrwać. Wrócili bardzo schorowani i wycieńczeni, większość nigdy do Ojczyzny nie powróciła, a ich kości rozesłane są do dziś na bezkresnych pustkowiach Syberii i Kazachstanu. Wszystkim „Sybirakom” trzeba nie tylko oddać sprawiedliwość nazywając tą eksterminację ludobójstwem, ale też oddać cześć i należny hołd m. in. w postaci czczenia kolejnych rocznic tych strasznych wydarzeń. O takich rocznicach pamiętają przede wszystkim członkowie Związku Sybiraków, którzy również w tym roku 8 lutego uczestniczyli w uroczystej mszy św. w kościele p.w. św. Mikołaja w Brzegu.

W mszy uczestniczyli przedstawiciele władz samorządowych miasta i powiatu: Przewodniczący Rady Powiatu Stanisław Kowalczyk, Burmistrz Brzegu Jerzy Wrębiak, Sekretarz Powiatu Genowefa Prorok, Pełnomocnik Starosty do spraw Kombatantów Brygida Jakubowicz, przedstawiciel dowódcy 1. BPS mjr Błażej Lenard oraz radni miejscy i powiatowi. Obrazowo (dzięki ogromnej dawce poezji) kazanie wygłosił ks. kapelan Władysław Włodarczyk. W uroczystej mszy św. uczestniczyły poczty sztandarowe m. in. Związku Sybiraków, Towarzystwa Przyjaciół Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich, NSZZ „Solidarność”, harcerzy w tym drużyna „Czarnej Trzynastki”, oraz dzieci i młodzież z brzeskich szkół.

Piekło Syberii przetrwały osoby najsilniejsze nie tylko ciałem ale i duchem. Dziś działają w stowarzyszeniach, zajmują się dalej krzewieniem idei patriotyzmu i martyrologii Polaków. W powiecie brzeskim najbardziej aktywni działacze Związku Sybiraków to: Walenty Oliwa, Janina Góral, Benedykt Jędrzejczyk.

Po mszy „Sybiracy” i ich goście spotkali się w gościnnym Klubie Wojskowym kierowanym przez Janę Koronkiewicz, aby powspominać losy swoje i swoich bliskich. Wielu gości ma w swoich rodzinach osoby, które były zesłane na Syberię m. in. Sekretarz Powiatu Genowefa Prorok, której mama i nieżyjąca babcia spędziły tam 11 koszmarnych lat.

 

Pełnomocnik Starosty d/s
Kombatantów i Osób Represjonowanych
Brygida Jakubowicz