Według danych statystycznych GUS na koniec grudnia 2011 roku stopa bezrobocia w Polsce wynosiła 12,5%, w województwie opolskim 13,3%, a w powiecie brzeskim 20,9%. W styczniu 2012 roku liczba bezrobotnych w ewidencji brzeskiego Urzędu Pracy wynosiła 6 823 osoby, nieco mniej niż w styczniu ubiegłego roku. Z problemem bezrobocia zmaga się cały kraj. Niestety właśnie na Opolszczyźnie, a co za tym idzie i w powiecie brzeskim stopa bezrobocia jest jedną z wyższych w Polsce.
W styczniu, na terenie kraju liczba osób bezrobotnych przekroczyła 2 miliony. W PUP Brzeg w pierwszym miesiącu 2012 roku zarejestrowało się ponad tysiąc bezrobotnych. Ekonomiści prognozują, że w dwóch najbliższych miesiącach do Urzędów Pracy może trafić kolejnych kilkadziesiąt tysięcy osób. Związane jest to z faktem, iż firmy boją się zatrudniać pracowników, wygasają prace sezonowe, od 1 lutego 2012 wzrosła składka rentowa, a od stycznia 2012 przestała obowiązywać ustawa antykryzysowa wprowadzająca do Kodeksu Pracy wiele zmian, których celem była ochrona pracodawców i pracowników w okresie dużego spowolnienia gospodarczego.
Koniec obowiązywania ustawy oznacza dla pracodawców utratę przywilejów m.in. możliwości nielimitowanego zawierania umów terminowych, możliwość odstąpienia od wypłaty odprawy dla pracowników zwalnianych z przyczyn niedotyczących pracowników, świadczenia pomocowe w formie dopłaty do wynagrodzenia pracowników, dofinansowania do składek na ubezpieczenie społeczne pracowników w części płaconej przez pracodawcę, a także dofinansowania do kosztów ich szkolenia.
Mimo wysokiego bezrobocia w powiecie brzeskim liczba bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Brzegu spadła w przeciągu ostatniego dziesięciolecia o ponad 4500 osób.
PUP Brzeg nieustannie prowadzi szereg działań mających na celu przeciwdziałanie bezrobociu na terenie powiatu brzeskiego. Jedną z form działania jest organizacja giełd i targów pracy polegających na przygotowaniu spotkań z większą grupą kandydatów zainteresowanych podjęciem pracy. Pomocni są również doradcy zawodowi, którzy udzielają pomocy pracodawcom w doborze kandydatów do pracy, a także wspierają rozwój zawodowy pracowników firm. Usługi poradnictwa zawodowego realizowane są w formie porad indywidualnych i grupowych. W samym roku 2011 skorzystało z nich w powiecie brzeskim 4447 osób.
Kolejną usługą świadczoną przez PUP Brzeg jest usługa aktywnej pomocy w poszukiwaniu pracy, realizowana w ramach Klubów Pracy, w których osoby bezrobotne, podczas spotkań indywidualnych i grupowych, nabywają umiejętności niezbędne do funkcjonowania na rynku pracy.
Jednym z najbardziej efektywnych działań mających na celu walkę z bezrobociem są szkolenia mające na celu wzmocnienie potencjału zawodowego osób bezrobotnych, w tym umiejętności aktywnego poszukiwania pracy. Realizacją tej usługi zajmują się specjaliści do spraw rozwoju zawodowego. Rolą ich jest analiza i weryfikacja potrzeb osób bezrobotnych, ocena posiadanej wiedzy i umiejętności praktycznych, a tym samym dopasowanie tematyki ofert szkoleniowych do wymagań klientów i pracodawców. W ubiegłym roku objęto szkoleniami indywidualnymi 199 osób.
Ważnym elementem walki z bezrobociem jest organizowanie staży. W 2011 roku wysokość środków Funduszu Pracy na organizację staży wyniosła niespełna 2 mln złotych. W ramach posiadanych funduszy skierowano 237 osób bezrobotnych do pracodawców celem nabycia praktycznych umiejętności pracy w danym zawodzie lub na konkretnym stanowisku. W 2011 ukończyło staże 498 bezrobotnych, a dalsze zatrudnienie uzyskało 198 osób.
Ponadto w 2011 roku, w ramach projektu „Rozwój Przedsiębiorczości” zaplanowano 903 000 złotych na otwarcie własnej działalności gospodarczej. Pozwoliło to na udzielenie 49 dotacji dla bezrobotnych z terenu powiatu brzeskiego. Wśród rodzajów działalności gospodarczych rozpoczętych z dofinansowaniem PUP największą popularnością cieszyły się usługi budowlane, handel, usługi fryzjerskie i kosmetyczne, konserwacja i naprawa samochodów oraz usługi informatyczne. Warto zauważyć, ze powiat brzeski zajmuje drugie miejsce w województwie pod względem liczby dotacji przyznanych na rozpoczęcie działalności gospodarczej. W latach 2007 – 2010 otrzymało je 1292 osoby.
Powiatowy Urząd Pracy uczestniczy w szeregu projektów konkursowych mających na celu aktywizację osób bezrobotnych, umożliwienie im podjęcia zatrudnienia, dokształcenia się lub rozpoczęcia własnej działalności gospodarczej. W 2011 roku PUP Brzeg realizował następujące projekty konkursowe:
„Aktywni” – w ramach projektu skierowano na staż 122 osoby, udzielono 65 dotacji na podjęcie działalności gospodarczej oraz objęto szkoleniami w Klubie Pracy 183 osoby.
„Profesjonalny urząd 4” – projekt zakłada zatrudnienie 4 osób na stanowiskach kluczowych w urzędzie pracy oraz przeszkolenie merytoryczne 20 pracowników kluczowych w zakresie stosowania instrumentów i usług rynku pracy.
„Hiszpańskie metody pracy” – celem projektu było nawiązanie współpracy z hiszpańskimi instytucjami zajmującymi się problemem wykluczenia społecznego, zapoznanie się z metodami oraz technikami pracy, jakie są wykorzystywane na hiszpańskim rynku pracy oraz rozszerzenie oferty działań skierowanych do swoich klientów poprzez adaptację rozwiązań stosowanych w instytucjach hiszpańskich.
„Powódź” – w ramach projektu zorganizowano prace interwencyjne dla 23 bezrobotnych u pracodawców, których firmy zostały poszkodowane w wyniku powodzi 2010.
„Pokonamy fale” – projekt realizowany w ramach programu aktywizacji bezrobotnych na terenach, na których miały miejsce klęski żywiołowe 2010. W ramach programu objęto szkoleniami 74 osoby i skierowano na staże 165 osób.
„Dajmy sobie szansę” – projekt realizowany w ramach aktywizacji bezrobotnych zwolnionych z pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. W ramach projektu skierowano na staże 23 osoby, objęto szkoleniem 18 osób, skierowano do prac interwencyjnych 7 osób i udzielono 1 dotacji na podjęcie działalności gospodarczej.
„Aktywny powiat brzeski” – do uczestnictwa w projekcie zakwalifikowano bezrobotnych, wobec których były już stosowane usługi lub instrumenty rynku pracy (szkolenia, staże, roboty publiczne, usługi pośrednictwa, doradztwa) i nie dały one efektu w postaci zatrudnienia.
„Naprzeciw żywiołowi” – projekt przeprowadzony w ramach programu aktywizacji bezrobotnych na terenach, na których miały miejsce klęski żywiołowe. Podczas projektu skierowano na staże 183 osoby oraz zorganizowano prace porządkowe i remontowe dla 121 osób i udzielono 5 dotacji na podjęcie działalności gospodarczej.
Ilość realizowanych zadań wyraźnie pokazuje, że Powiatowy Urząd Pracy w Brzegu w bardzo sprawny sposób stawia czoło problemowi bezrobocia. „Wysokie bezrobocie jest problemem całego kraju, w dodatku problemem, który bardzo trudno jest rozwiązać – mówi dyrektor Powiatowego Urzędu Pracy w Brzegu Zbigniew Kłaczek. W powiecie brzeskim, w którym stopa bezrobocia jest na bardzo wysokim poziomie cały czas prowadzone są zadania mające na celu aktywizację osób pozbawionych zatrudnienia. Ogromnym problemem jest jednak nieustanny brak miejsc pracy. Powstanie ich na terenie gminy Skarbimierz niestety nie zniwelowało tego problemu. Koncerny zagraniczne w przypadkach niestabilności realizacji zbytu produkcji zatrudniają pracowników tymczasowych. Mamy tu do czynienia ze zjawiskiem wynajęcia pracownika, czyli zatrudnienia go przez agencję pracy tymczasowej. Firmy starają się ograniczać zatrudnienie z uwagi na wysokie koszty pracy i adaptacji nowych pracowników w środowisku pracy. Ten i wiele innych elementów składa się na to, że nasz powiat posiada bardzo wysoki wskaźnik bezrobocia. Powiatowy Urząd Pracy robi wszystko, aby ten wskaźnik obniżyć. Realizujemy szereg zadań, nieustannie walczymy o środki na kolejne przedsięwzięcia i jesteśmy w tym bardzo skuteczni. Myślimy perspektywicznie i dzięki temu mamy już opracowane strategie na kolejne lata”.
W 2011 roku Powiatowy Urząd Pracy w Brzegu pozyskał dodatkowe środki finansowe na aktywne formy walki z bezrobociem w wysokości niemal 6,5 mln złotych. Objęto aktywnymi formami przeciwdziałania bezrobociu 1460 osób bezrobotnych, w tym 890 kobiet i 298 mężczyzn w wieku powyżej 45 roku życia. Dofinansowano utworzenie 189 nowych podmiotów gospodarczych. Dofinansowano wyposażenie 19 nowych stanowisk pracy u pracodawców. Objęto programem staży 800 osób bezrobotnych, które nabyły praktycznych umiejętności pracy w swoim zawodzie.